Động đất, sóng thần… là những thảm họa đe dọa trực tiếp đến tính mạng và tài sản con người. Dù công cuộc phát triển khoa học công nghệ luôn mang đến những phát minh vĩ đại hòng tìm cách dự báo trước thiên tai nhưng tất cả cũng chỉ mang tính tương đối. Tuy nhiên, đứng ở góc độ nào đó, con người vẫn dành sự tin tưởng cho những điềm báo đến từ thiên nhiên.
1. Sự “gầm gừ” của đại dương
Được biết đến là một trong số những quốc gia hứng chịu nhiều thảm họa từ thiên nhiên, Nhật Bản luôn luôn tìm kiếm những giải pháp tối ưu để khắc phục và giảm thiểu những thiệt hại.
Mới đây, trong một nghiên cứu được đăng trên tạp chí Science, các nhà khoa học Nhật Bản đã thu được những âm thanh “gầm gừ’ kì lạ của biển từ một thiết bị đo rung động dưới lòng đại dương. Qua phân tích, các nhà khoa học đã chỉ ra rằng những âm thanh này có liên quan tới hiện tượng động đất “chậm”.
Những trận động đất ngầm này được hình thành do sự chuyển động của dòng magma. Một điều đáng lo ngại là số lượng các trận động đất “ngầm” này ngày càng dày đặc, là dấu hiệu cho một siêu động đất sắp xảy ra.
2. Những luồng ánh sáng kỳ lạ từ bầu trời
“Earthquake light” tạm hiểu là “ánh sáng động đất” là thuật ngữ được các nhà khoa học dùng để chỉ những luồng ánh sáng lạ xuất hiện trên bầu trời, chúng tương tự như cực quang với phổ quang từ trắng tới hơi xanh, đây là một trong những dấu hiệu liên quan đến động đất.
Các báo cáo khoa học đã chỉ ra rằng, ánh sáng động đất có thể kéo dài vài giây hoặc thậm chí cả chục phút, thường xuất hiện trên bầu trời gần những khu vực có chấn động, động đất và núi lửa phun trào.
Lý giải sự xuất hiện của ánh sáng động đất trước thảm họa, giáo sư Troy Shinbrot thuộc ĐH Rutgers giải thích: “Khi có động đất, các vết nứt gãy dưới lòng đất giải phóng điện tích vào không khí. Chúng ion hóa các phần từ không khí và hệ quả là gây ra thứ ánh sáng đặc biệt nói trên”.
Đã có rất nhiều sự kiện ghi nhận sự xuất hiện của luồng ánh sáng này như trận động đất Kalapana 1975, động đất ở Tứ Xuyên, Trung Quốc năm 2008…
3. Kiến đỏ “thức đêm”
Trong một nghiên cứu được trình bày tại Vienna vào năm 2013, chuyên gia Gabriele Berberich tới từ ĐH Duisburg-Essen (Đức) đã chứng minh khả năng dự đoán động đất của loài kiến đỏ.
Trong vòng 3 năm (2009 – 2012), Berberich cùng cộng sự của mình đã theo dõi khoảng 15.000 tổ kiến đỏ sống tại các vùng nằm trên những đường đứt gãy dưới lòng đất thuộc nước Đức.
Berberich và các đồng nghiệp sử dụng máy quay để ghi lại hành vi của kiến 24/7, sau đó đối chiếu với 10 trận động đất nhỏ (2 – 3,2 độ Richter) trong thời gian tương ứng và đã phát hiện ra rằng: thông thường, kiến đỏ hoạt động ban ngày và trở về tổ vào ban đêm. Nhưng, một ngày trước các trận động đất, tất cả kiến đỏ đều không về tổ và thức trắng đêm. Mọi thứ chỉ trở lại bình thường sau khi trận động đất đi qua.
Họ tin rằng, kiến đỏ có các thụ thể thần kinh đặc biệt giúp chúng nhận biết sự thay đổi từ trường cũng như sự thay đổi của lượng khí gas trong lòng đất. Vì vậy mà chúng có thể dự báo được động đất.
4. Mèo khó ở
Sau trận động đất mạnh 9 độ Richter cướp đi sinh mạng của 16.000 người vào năm 2011 tại Nhật Bản, chuyên gia Hiroyuki Yamauchi đã quyết định mở một cuộc khảo sát trên Internet đối với các chủ vật nuôi nhằm tìm kiếm sự liên quan giữa động đất với các hành vi bất thường của động vật. Kết quả thu được: mèo chính là động vật nhạy cảm nhất với động đất.
Cuộc khảo sát được tiến hành trên 703 chủ sở hữu mèo và kết quả nhận được: trong vòng 6 ngày trước khi trận động đất xảy ra, một số chú mèo có những hành vi kỳ lạ, chúng trở nên kích động, muốn chạy ra khỏi cửa, một số khác thì trở nên run rẩy, bồn chồn.
Lý giải về hành vi bất thường này, chuyên gia Hiroyuki Yamauchi cho rằng: giác quan của loài mèo nhạy cảm gấp nhiều lần so với con người nên chúng có thể cảm nhận được sự thay đổi mực nước ngầm hay các chất khí và hơi được giải phóng từ vết nứt, sự thay đổi trong áp suất khí quyển, sự biến dạng mặt đất (thay đổi trong độ nghiêng, dốc)… đây là những dấu hiệu trước khi động đất xảy ra.
5. Bão ở đâu, cá mập ở đó
Trong dự án Bảo tồn đời sống biển của ĐH Miami, Giáo sư Neil Hammerschlag đã gắn thẻ cho khoảng 300 con cá mập mỗi năm và theo dõi chúng. Kết quả nhận được: cá mập rất thích “tụ tập” tại những vùng biển có nhiệt độ thay đổi nhanh chóng, đây là nơi khởi nguồn cho các cơn bão trên đại dương.
Theo ông, “điều tuyệt vời nhất là cá mập làm chủ đại dương bởi chúng có thể bơi đến những nơi con người không thể tiếp cận và thu thập những dữ liệu về nơi đó”.
Nếu sử dụng cá mập như một thiết bị dự báo bão thì đây sẽ là thiết bị vô cùng tiết kiệm và mang lại hiệu quả cao.
Nghiên cứu của giáo sư Neil Hammerschlag đã mở ra cánh cửa mới cho việc dự đoán sự hình thành của những cơn bão, giúp con người đưa ra những giải pháp tối ưu, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại.
Theo Lantoa
