Rau bầu đất hay còn gọi là rau lủi, vừa có tác dụng thanh nhiệt giải độc vừa được dùng làm bài thuốc chữa được nhiều căn bệnh thường gặp.
Rau bầu đất còn có tên gọi khác là rau lủi, kim thất thuộc loại bò trườn có chiều dài trên 1m, thân nhẵn với nhiều cành. Lá mọc so le, cuống ngắn, đầu lá nhọn, mép khía răng cưa không đều, lá dày, nhẵn mọng nước và có mùi thơm đặc trưng như mùi thuốc Bắc. Rau bầu đất thường mọc hoang hoặc được trồng làm rau ăn và làm thuốc. Bộ phận dùng làm thuốc là toàn cây còn tươi hay phơi, sấy khô.
Theo Đông y, rau bầu đất có vị cay ngọt thơm, tính bình, tác dụng thanh nhiệt giải độc, lợi tiểu, tiêu viêm, tán ứ tiêu thũng, chỉ khái. Rau bầu đất có nhiều công dụng tuyệt vời mà cách sử dụng lại rất đơn giản.
Công dụng chữa bệnh tuyệt vời của rau bầu đất
Hỗ trợ điều trị đái tháo đường: Nhai nuốt mỗi lần 7 – 9 lá Rau bầu đất, ngày 2 lần sáng, chiều có tác dụng điều hoà lượng đường trong máu rất rõ rệt. Không gây phản ứng phụ. Có thể kết hợp với các vị thuốc trị đái tháo đường khác.
Trị viêm họng, ho gió, ho khan hoặc có đờm: Nhai vài lá rau bầu đất, ngậm nước nuốt dần.
Trị viêm phế quản mạn: Nấu canh rau bầu đất với thịt lợn nạc hoặc tôm tươi ăn với cơm trong nhiều ngày.
Chữa vết thương chảy máu: Dùng rau bầu đất rửa sạch đắp, buộc rịt vào vết thương giúp cầm máu và bớt viêm sưng, đau nhức.
Chữa va đập bầm tím: Giã nát một nắm rau bầu đất và vài hạt hồ tiêu rồi đắp vào vết thương, sau 3 giờ lại đắp tiếp miếng khác. Dùng trong 3 ngày.
Trị đái dắt, đái buốt: Sắc rau bầu đất chia 2 lần uống trong ngày. Dùng 10 – 15 ngày.
Trị khí hư, bạch đới: Rau bầu đất 20g, rễ củ gai sao vàng 15g, cỏ xước 15g, kim ngân hoa 12g, cam thảo đất 16g, sắc uống ngày 1 thang, chia 2 – 3 lần.
Trị đái dầm ở trẻ: Nấu canh rau bầu đất cho trẻ ăn hằng ngày vào buổi trưa.
Chữa táo bón, kiết lỵ: Giã một nắm rau bầu đất rồi hòa với 100ml nước sôi để nguội, chia làm 2 phần uống vào buổi sáng và chiều trong 5 – 6 ngày.
Trị mất ngủ: Thường xuyên ăn tươi rau bầu đất hoặc xào hay nấu canh ăn, sẽ có tác dụng an thần, điều hòa máu huyết, tạo điều kiện thuận lợi để có giấc ngủ tốt.
Ngoài ra, rau bầu đất còn được sử dụng để trị sưng vú, nhọt độc, ngứa loét, bong gân, loét dạ dày, táo bón, viêm đại tràng, điều hoà máu huyết, an thần, giảm đau, trị nhức đầu, chóng mặt, nhức đầu, cầm máu tốt, điều hoà huyết áp, điều hoà kinh nguyệt, giải độc…
Cách chế biến rau bầu đất
Có thể luộc rau bầu đất lên chấm mắm hoặc xào tỏi, nấu canh tôm đều được. Rau bầu đất trước khi đem nấu, rửa sạch để ráo, cắt nhỏ. Phi hành thật thơm, trút tôm (băm nhuyễn) đã ướp qua mắm, muối, bột ngọt, tiêu… vào xào sơ, sau đó cho nước vào đun to lửa, để nước sôi một lúc thì trút rau bầu đất vào.
Khi canh sôi trở lại, nếm vừa ăn rồi tắt bếp. Cũng có thể dùng tôm khô để nấu món này, nhưng phải ngâm tôm vào nước ấm cho mềm trước khi đem giã nhuyễn để vị ngọt của tôm hòa quyện vào nước canh.