Chỉ có gần 1.200 thùng nước giải khát C2, tăng lực Rồng Đỏ nằm trong 2 lô sản phẩm nhiễm chì được nhà sản xuất tự thu hồi, còn lại 40.000 thùng đã bán hết trên thị trường.

Ông Nguyễn Văn Nhiên, Phó Chánh Thanh tra Bộ Y tế cho biết, có hơn 40.000 thùng thuộc 2 lô nước C2, Rồng Đỏ nhiễm chì mà nhà sản xuất là Công ty URC phải thu hồi. Tuy nhiên theo báo cáo của URC, họ chỉ thu hồi được gần 1.200 thùng, chủ yếu là lô C2 sản xuất vào tháng 2, còn lô Rồng Đỏ sản xuất cuối năm 2015 gần như đã bán hết. URC cho biết tổng giá trị sản phẩm C2, Rồng Đỏ đã bán ra là gần 3,9 tỷ đồng và số này không thể thu hồi được. Chiều 31/5, cơ quan chức năng đã giám sát việc tiêu hủy khoảng 10 tấn C2, Rồng Đỏ không đạt chất lượng.

2 lô sản phẩm bị thu hồi gồm trà xanh hương chanh C2 ngày sản xuất 4/2/2016 và hạn sử dụng 4/2/2017, (kết quả kiểm nghiệm hàm lượng chì: 0,085 mg/L); nước tăng lực hương dâu hiệu Rồng Đỏ sản xuất ngày 10/11/2015, hạn sử dụng 10/8/2016 (kết quả kiểm nghiệm hàm lượng chì: 0,068 mg/L).

Phó giáo sư Nguyễn Tiến Dũng, nguyên Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai cho rằng, với hàm lượng chì trong C2, Rồng Đỏ như trên, nếu người dùng uống trong thời gian ngắn sẽ chưa có biểu hiện bệnh ngay bởi chì cần thời gian để tích lũy. Người tiêu dùng uống loại nước này suốt thời gian dài, liên tục thì có nguy cơ tích tụ chì trong cơ thể. Vì thế, nếu uống nhiều, lo lắng cho sức khỏe, người dân có thể đi xét nghiệm chì trong máu, trường hợp phát hiện hàm lượng chì trong máu cao sẽ phải điều trị thải độc chì.

Vấn đề đặt ra là người tiêu dùng đã uống C2, Rồng Đỏ nhiễm chì có thể yêu cầu nhà sản xuất bồi thường thiệt hại hay không. Luật sư Phạm Thanh Bình, Công ty Luật Bảo Ngọc, Hà Nội, cho rằng theo luật An toàn thực phẩm và luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng thì công ty URC phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho người đã sử dụng sản phẩm C2 và Rồng Đỏ không đảm bảo chất lượng. Về mặt nguyên tắc, những người đã tiêu thụ C2 và Rồng Đỏ nhiễm chì có quyền tự mình hoặc đề nghị các tổ chức xã hội, hiệp hội bảo vệ người tiêu dùng khởi kiện để yêu cầu URC bồi thường thiệt hại.

Tuy nhiên, theo luật sư Bình, trên thực tế người tiêu dùng đơn lẻ khởi kiện URC để yêu cầu bồi thường thiệt hại là rất khó thực hiện bởi họ thường mua lẻ và ít lưu giữ chứng cứ (sản phẩm kém chất lượng). Hơn nữa, việc chứng minh thiệt hại do sản phẩm kém chất lượng gây ra không đơn giản và cần có hóa đơn chứng từ cho các chi phí khám chữa bệnh, mất khả năng lao động, cơ hội việc làm, thời gian, ăn uống…

Cơ quan chức năng đã phát hiện và xử phạt rất nhiều trường hợp có hành vi vi phạm quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, rất hiếm khi xảy ra trường hợp cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm bồi thường cho người tiêu dùng đã sử dụng sản phẩm không đảm bảo an toàn cũng như người tiêu dùng khởi kiện yêu cầu bồi thường.

URC bị Bộ Y tế phạt gần 6 tỷ đồng do kinh doanh nước giải khát C2 và nước tăng lực Rồng Đỏ nhiễm chì cùng một số vi phạm khác. Hồi tháng 5 mạng xã hội lan truyền một số phiếu kiểm nghiệm cho kết quả C2 và Rồng Đỏ nhiễm chì vượt chuẩn. URC sau đó phối hợp với các đơn vị để thực hiện các kiểm nghiệm khác song kết quả không đồng nhất. Ngày 20/5, Thanh tra Bộ Y tế ra quyết định tạm dừng lưu thông 3 lô nước trà xanh hương chanh C2, nước tăng lực hương dâu Rồng Đỏ vì hàm lượng chì không đạt tiêu chuẩn. URC cũng tự thu hồi 2 lô khác.

– Quy định tại khoản 8 Điều 10 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2010, hành vi “kinh doanh hàng hóa, dịch vụ không bảo đảm chất lượng gây thiệt hại đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của người tiêu dùng” là một trong các hành vi bị cấm.

– Khoản 2 Điều 11 luật này quy định về việc xử lý vi phạm pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng: “Tổ chức vi phạm pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử phạt vi phạm hành chính, nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật”.

– Điểm i khoản 2 Điều 7 Luật An toàn thực phẩm 2010 cũng quy định tổ chức, cá nhân sản xuất thực phẩm phải có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật khi thực phẩm không an toàn do mình sản xuất gây ra.

– Khoản 6 Điều 8 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2010 quy định người tiêu dùng có quyền: “Yêu cầu bồi thường thiệt hại khi hàng hóa, dịch vụ không đúng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, chất lượng, số lượng, tính năng, công dụng, giá cả hoặc nội dung khác mà tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ đã công bố, niêm yết, quảng cáo hoặc cam kết”.