Với làng giải trí quốc tế, tội danh “đạo nhạc” được xem là một hành vi không có đạo đức nghề nghiệp.
Sơn Tùng M-TP đang là cái tên được săn đón của nền giải trí Việt Nam. Nam ca sĩ sinh năm 94 này có lực lượng người hâm mộ hùng hậu nhờ phong cách và gu âm nhạc bắt kịp xu thế.
Thế nhưng danh tiếng của Sơn Tùng lại đi kèm với tai tiếng khi anh nhiều lần vướng vào nghi án đạo nhạc. Anh từng bị cáo buộc đạo ca khúc Because I Miss You của Jung Yong Hwa để sáng tác bản hit Chắc ai đó sẽ về.
Mới đây ca khúc Chúng ta không thuộc về nhau của Sơn Tùng M-TP lại dấy lên làn sóng phản đối khi bài hát này quá giống với We Don’t Talk Anymore của Charlie Puth.
Không chỉ về mặt giai điệu, phần phần flow (cách xử lý nhịp đọc, nhấn nhá) của Chúng ta không thuộc về nhau lại giống y hệt trong bài Fire của nhóm nhạc Hàn BTS. Nam ca sĩ một lần nữa lại bị dính với tai tiếng vay mượn.
Vẫn chưa có khẳng định Sơn Tùng đạo nhạc hay không nhưng nếu ra ngoài thị trường âm nhạc quốc tế thì anh phải chuẩn bị tinh thần đối mặt với những hình phạt vô cùng hà khắc.
1. Đi tù
Hầu hết những nghi án đạo nhạc trên thế giới đều được giải quyết bằng cách bồi thường thiệt hại trong trường hợp thua kiện hoặc bên bị đơn sẽ đề nghị hòa giải trước tòa. Tuy nhiên số tiền bên bị đơn bỏ ra chẳng hề nhỏ chút nào nếu họ không muốn bị đi tù.
Người nghệ sĩ có thể ngồi tù lên tới một năm ở Mỹ nếu không thể hòa giải hoặc bồi thường thích đáng. Một năm chững lại có thể ảnh hưởng và gây thiệt hại không nhỏ đến sự nghiệp, tiếng tăm.
2. Danh tiếng bị hủy hoại
Led Zeppelin từng là cái tên huyền thoại của làng âm nhạc thế giới. Ban nhạc đến từ nước Anh này chính là chủ nhân của bản hit Stairway to Heaven nổi tiếng.
Nhưng có lẽ cái danh tiếng ấy phần nhiều cũng bởi Led Zeppelin có khá nhiều ca khúc mà họ khẳng định là “lấy cảm hứng” từ những tác phẩm khác.
Ý tưởng có thể trùng hợp nhưng trùng đến tận 15 ca khúc khác nhau thì thực sự cần phải xem xét. Những bản hit như The Lemon Song, Dazed And Confused, How Many More Times, Moby Dick,…và cả Stairway to Heaven cũng góp mặt trong danh sách này.
Năm lần bảy lượt bị kiện nhưng Led Zeppelin chưa bao giờ thắng. Cái tên huyền thoại dần trở nên nhơ nhuốc và rơi vào dĩ vãng.
K-pop, nền âm nhạc lớn của thế giới còn nghiêm khắc hơn với nghệ sĩ bị tố cáo đạo nhái. Năm 2009, trưởng nhóm nhạc Big Bang cũng bị nghi ngờ mượn nhạc của Flo Rida. Bài Heartbreaker được cho là khá giống với ca khúc Right Round của rapper người Mỹ.
Mặc dù sự việc đã được hai bên giải quyết trong ôn hòa nhưng với một bộ phận người hâm mộ nhạc Hàn thì đây vẫn là tội đồ khó có thể tha thứ. Thậm chí Flo Rida đã khẳng định G-Dragon không đạo nhạc thì anh vẫn gặp phải sự cay nghiệt từ anti.
G – Dragon từng bị người ta kêu gọi anh phải rời khỏi Big Bang, thậm chí còn bị bêu rếu ngoài đường phố.
3. Trả tiền, không phải nhiều mà là rất nhiều tiền
Đây là kết cục của gần như tất cả các vụ kiện về đạo nhạc hoặc vi phạm bản quyền. Tùy vào giá trị của tác phẩm đạo mà bên bị kiện sẽ phải trả tiền tương ứng.
Có thể chỉ vài trăm đô những cũng có khi lên tới hàng chục triệu đô.
Ca khúc My Sweet Lord (1971) của George Harrison – thành viên ban nhạc The Beatles từng dính vào nghi án đạo nhạc bài He’s So Fine ra mắt năm 1962. Đây từng là một vụ kiện ồn ào nhất lịch sử âm nhạc.
Phía George Harrison đã đề nghị chi trả 148 nghìn đô (khoảng 3 tỷ đồng) để giải hòa trước tòa nhưng phía sở hữu He’s So Fine vẫn không chấp nhận. Họ yêu cầu 70% lợi nhuận của My Sweet Lord cùng với quyền sở hữu bài hát này.
Tuy nhiên phán quyết cuối cùng của tòa án đó là phía Harrison phải bồi thường 587 nghìn đô (gần 12 tỷ đồng). Bê bối này không chỉ ảnh hưởng đến tên tuổi mà còn làm thâm hụt nặng nề túi tiền của nam ca sĩ.
Mới đây ca khúc từng chiếm lĩnh vị trí thứ nhất Blurred Lines cũng vướng vào vòng lao lý khi gia đình của Marvin Gaye cáo buộc Robin Thicke và Pharrell Williams vay mượn không xin phép ca khúc Got to Give It Up của huyền thoại này.
Thành công của Blurred Lines cũng khiến hai nam ca sĩ phải chịu thiệt hại đáng kể khi tòa phán quyết gia đình Marvin Gaye thắng kiện và được bồi thường 7,4 triệu đô (148 tỷ đồng).